JavaScript (w skrócie JS) jest skryptowym językiem programowania, którego początki sięgają roku 1995. Początkowo jedynym zadaniem, jakie miał spełniać JavaScript, było dostarczenie programistom możliwości tworzenia bardziej interaktywnych stron i aplikacji internetowych. W praktyce oznaczało to tyle, że od tego czasu strony internetowe nie musiały być już przeładowywane za każdym razem tylko po to, aby odświeżyć drobną zmianę — np. komunikat zwrócony przez wysłanie formularza.
Dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu języka JavaScript i kreatywnym programistom dzisiejsze aplikacje internetowe posiadają elementy takie jak:
- wyskakujące okienka zachęcające do zapisu do newslettera,
- szybkie przeładowanie koszyka w sklepach internetowych,
- automatyczne podpowiedzi wyszukiwania w Google,
- zasubskrybowanie kanału na YouTube bez przeładowania strony,
- wszelkiego rodzaju slidery na stronach internetowych,
- pluginy umożliwiające czat na żywo z obsługą sklepu
Poniżej znajduje się kod „Hello World” napisany w języku JavaScript.
console.log('Hello World');JavaScript to implementacja ECMAScript
ECMAScript (w skrócie ES) to stworzona przez stowarzyszenie ECMA International (European Association for Standardizing Information and Communication Systems) ustandaryzowana specyfikacja dla języków skryptowych.
Standard ECMAScript opisuje między innymi:
- zmienne,
- typy danych,
- sposób tworzenia funkcji,
- sposób dziedziczenia,
- metody tworzenia obiektów,
- instrukcje sterujące,
- sposoby obsługi wyjątków,
- tworzenie komentarzy
ECMAScript jest cały czas aktualizowany, poniżej tabela z wersjami tego standardu:
| Edycja | Data publikacji | Nazwa |
|---|---|---|
| 1 | czerwiec 1997 | — |
| 2 | czerwiec 1998 | — |
| 3 | grudzień 1999 | — |
| 4 | brak publikacji | — |
| 5 | grudzień 2009 | — |
| 5.1 | czerwiec 2011 | — |
| 6 | czerwiec 2015 | ECMAScript 2015 (ES2015) |
| 7 | czerwiec 2016 | ECMAScript 2016 (ES2016) |
| 8 | czerwiec 2017 | ECMAScript 2017 (ES2017) |
| 9 | czerwiec 2018 | ECMAScript 2018 (ES2018) |
| 10 | czerwiec 2019 | ECMAScript 2019 (ES2019) |
Silniki JavaScript
W związku z tym, że JavaScript to implementacja standardu ECMAScript na rynku istnieje kilka silników do obsługi tego języka. Silniki te zostały stworzone głównie przez producentów przeglądarek internetowych i mogą się od siebie różnić. Różnice w sposobie implementacji danego silnika mogą sprawić, że ten sam kod w zależności od silnika, na którym został uruchomiony, może działać inaczej.
| Nazwa silnika | Użycie |
|---|---|
| Chakra | Internet Explorer, Microsoft Edge |
| JavaScriptCode | Safari |
| SpiderMonkey | Firefox |
| V8 | Google Chrome i NodeJS |
JavaScript w środowisku NodeJS
W roku 2009 miał miejsce pewien przełom mianowicie, pierwsze wydanie NodeJS.
NodeJS jest wieloplatformowym środowiskiem uruchomieniowym i powstało z myślą o tworzeniu aplikacji działających po stronie serwera, które są napisane w języku JavaScript. Oznacza to tyle, że od 2009 r. JavaScript może być wykorzystywany w produkcji frontendu oraz backendu.
Podsumowowanie
Język, który dotychczas działał jedynie w przeglądarkach internetowych i wykorzystywany był głównie do budowy frontendu, zyskał nową super moc — możliwość budowania całych aplikacji internetowych (frontend i backend) z wykorzystaniem tylko jednego języka programowania JavaScript.