Programowanie (niezależnie od języka, w jakim się programuje) to przede wszystkim operacje wykonywane na różnego typu strukturach danych za pomocą algorytmów, czyli instrukcji, jakie mają być wykonane na danych. Aby móc w ogóle mówić o możliwości wykonywania jakichkolwiek operacji na danych, musimy najpierw te dane w jakiś sposób przechowywać w pamięci komputera i mieć możliwość ich odczytu oraz zapisu. Do przechowywania danych służą właśnie zmienne.
Czym są dane?
Dane to wszelkiego rodzaju informacje, na których operujemy, są one zapisywane przy pomocy cyfr, liter i znaków specjalnych.
Czym są zmienne?
Zmienne są fundamentem programowania. Pozwalają w prosty i szybki sposób uzyskać dostęp do specjalnie wydzielonego miejsca w pamięci komputera, w którym możemy przechowywać dane. Zmienne umożliwiają również odczyt oraz aktualizację konkretnych danych.
Dla ułatwienia wyobraź sobie, że zmienna jest swego rodzaju nazwanym w unikalny sposób pudełkiem, w którym możesz przechowywać różne informacje. Mając dostęp do takiego pudełka, możesz te informacje odczytać lub zmienić.
Zastosowanie zmiennych
Zakładam, że pewnie nie raz w życiu spotkałeś się z niejednym wzorem matematycznym i wiesz, że pod wzory podkłada się dane wynikające z zadania. Dzieje się tak, ponieważ wzór matematyczny to po prostu algorytm służący do uzyskania konkretnego wyniku. Nie inaczej jest w przypadku programowania, gdzie pisząc algorytmy, tworzymy wzory możliwe do użycia z różnym zestawem danych.
Poniżej kod na obliczenie pola prostokąta napisany w JavaScript
let sideA = 8;
let sideB = 3;
let rectangleField = sideA * sideB;
console.log(`Pole prostokąta o wymiarach ${sideA} na ${sideB} wynosi ${rectangleField}`);
To właśnie zmienne sprawiają, że nasz kod jest elastyczny i możliwy do ponownego wykorzystania z różnym zestawem danych przy użyciu jednego algorytmu czyli instrukcji do wykonania.
Zmienne w Javascript
Deklarowanie zmiennej to czynność, która informuje interpreter JavaScript o tym, że dana zmienna istnieje. Odnosząc się do naszych nazwanych pudełek deklaracja to stworzenie nowego pudełka o unikalnej nazwie.
Obecnie w języku JavaScript wyróżniamy trzy słowa kluczowe pomocne podczas deklarowania nowych zmiennych: var, let, const.
Uwaga! Deklaracja zmiennej z użyciem słowa kluczowego var jest już dość starą konstrukcją, której nie powinno się stosować. Zamiast tego zaleca się używanie słów kluczowych let oraz const.
Poniżej znajduje się przykładowy kod JavaScript z zadeklarowaniem nowej zmiennej oraz przypisaniem do niej wartości.
let name; // deklaracja zmiennej
name = “Jan”; // przypisanie wartości
console.log(name); // wypisanie wartości zmiennej w konsoli
Deklarując nową zmienną możemy od razu przypisać jej wartość początkową.
let age = 26; // deklaracja z przypisaniem wartości początkowej
console.log(age); // wypisanie wartości zmiennej w konsoli
Zmienne można też deklarować w jednej linii, oddzielając nazwy przecinkami.
let firstName, lastName, age;
Oczywiście dobór słowa kluczowego oraz miejsce zadeklarowania zmiennej wpływa na to w jaki sposób dana zmienna będzie się zachowywała oraz w których miejscach będzie dostępna i czy będzie można zmienić jej wartość czy też nie.
Czym różnią się zmienne od stałych
Podstawową różnicą między zmienną a stałą jest to, że wartość przypisana do stałej nie może ulec zmianie, a każda próba zmiany jej wartości spowoduje wystąpienie błędu.
- Stałe deklarujemy przy pomocy słowa kluczowego const,
- Próba zmiany wartości stałej wywoła błąd
Poniżej deklaracja stałej oraz próba zmiany wartości
const firstName = 'Piotrek';
firstName = 'Patryk'; // Błąd
Jak nazywać zmienne
Nadawanie nazw nowym zmiennym posiada pewne ograniczenia oraz wypracowany przez społeczność programistów zbiór dobrych praktyk, których należy się trzymać, deklarując nowe zmienne.
Ograniczenia w nazywaniu zmiennych (czego nie należy robić):
- Nazwa zmiennej nie powinna być zarezerwowanym przez język słowem kluczowym tj.: if, else, for, while, return itp.,
- Nazwa zmiennej nie powinna zaczynać się od liczby,
- Nazwa zmiennej nie powinna zawierać spacji i myślników,
- Nie stosuj krótkich nic nie znaczących nazw zmiennych
Dobre praktyki przy nazewnictwie zmiennych:
- Nazywając zmienne używaj języka angielskiego,
- Staraj się, aby nazwa zmiennej opisywała jej zawartość np. productPrice,
- Dobrą praktyką jest używanie notacji camelCase np. firstName, productPrice, userEmail
Notacja camelCase to sposób nazywania zmiennych polegający na łączeniu wyrazów w taki sposób, że każdy następny rozpoczyna się wielką literą np. discountCode.
Nazwy zmiennych w języku JavaScript są nazwami case sensitive a to oznacza, że wielkość liter ma znaczenie.
Poniższy przykład zawiera dwie zmienne, które różnią się od siebie jedynie wielkością pierwszej litery. W związku z tym, że JavaScript jest językiem obsługującym case sensitive, są to dwie zupełnie różne zmienne.
let firstName = ‘Piotrek’;
let FirstName = ‘Patryk’;
console.log(firstName); // Piotrek
console.log(FirstName); // Patryk
2 odpowiedzi na “Zmienne i stałe w JavaScript”
[…] O case sensitive wspominałem również tu: Zmienne i stałe w JavaScript […]
[…] danych lub funkcji specjalnych zwanych metodami. Właściwości obiektu są podobne do zmiennych, ale są przypisane do konkretnego obiektu, a nie do całego skryptu lub […]